"Dar okamgnienia" Paweł Próchniak o żegaryszkach.

Żegaryszki w Poznaniu

PAWEŁ PRÓCHNIAK "Dar okamgnienia (notatki o żegaryszkach Krzysztofa Czyżewskiego)". Polska Sztuka Ludowa Konteksty 2023 rok LXXVII nr 4 (343), Instytut Sztuki PAN, Stowarzyszenie Liber Pro Arte.

Żegaryszki to zapisy opatrzone datami dziennymi, bez wskazania roku, z którego pochodzą. Tworzą tryptyk. Jego trzecie ogniwo jest zarazem zwornikiem łączącym oba wcześniej wydane cykle. W tej osiowej księdze „wierszy najmniejszych” powracają niektóre zapisy i fotografie ze zbiorów poprzednich, zostają jednak raz jeszcze wpisane w krągły rok – w tok kalendarzowych dni (i nocy) biegnących ścieżką powrotnych miesięcy, ścieżką pór roku, która prowadzi od wiosennego przesilenia do schyłku zimy. I wciąż na nowo odnajduje samą siebie1.

2.

Jeśli trzeci tom żegaryszek tworzy oś tryptyku, to dwa poprzednie zbiory są jak skrzydła trójdzielnego ołtarza. Skojarzenie z ołtarzem wydaje mi się o tyle na miejscu, że żegaryszki raz po raz dotykają czegoś sakralnego w realno- ści świata, dotykają jego duchowej materii, a zarazem są formą adoracji istnienia. Tak to widzę. Tak czytam. Cykle fotografii i zapisów, ich przeplot, ich podwójny nurt – jako forma liturgiczna, jako droga duchowa, rodzaj podróży mistycznej.

CZYTAJ CAŁOŚĆ TEKSTU