1
Pamiętanie jest żywą formą pamięci. W stulecie urodzin Zbigniewa Herberta i dwudziestą rocznicę śmierci Czesława Miłosza chcemy poprzez pamiętanie raz jeszcze zakorzenić w świecie żywą obecność poetów i ich słów.
2
Sympozjon Pamiętanie: Miłosz – Herbert będzie rodzajem misterium. Kluczową rolę odegrają w nim dwa przenikające się pasma: teatr wierszy (wiersze wybrzmiewające w głośnych odczytaniach) i głosy (debaty, hermeneutyczny namysł, komentarze, rozwinięcia).
3
Każdy dzień Pamiętania będzie miał swój motyw przewodni – inicjowany w porannej debacie i następnie rozwijany w glosach, w warsztatowych seminariach i rozmowach, w głośnym czytaniu wierszy, w projekcjach filmów.
4
Zaplanowaliśmy trzy tematy debat i zarazem wątki przewodnie dni: duchowość wiersza, poezja jako pamięć, demony historii. W naszym zamyśle Pamiętanie ma być wsłuchiwaniem się w wiersze, ma służyć namysłowi. Dlatego ważna jest dla nas równowaga między formułą debaty i glosami jako przedłużeniem debat (do sformułowania tych glos zaprosimy konkretne osoby), między esejem mówionym i rozmową, między próbami zbliżenia się do wierszy (w hermeneutycznym namyśle podczas warsztatowych rozmów) i wierszami, które wybrzmią w głośnym czytaniu (podczas misterium wierszy w amfiteatrze oraz w ramach małych antologii). Ważne są dla nas również obrazy filmowe, które zobaczymy i o których będziemy rozmawiać, a także działania bezpośrednio przekładające pamięć na pamiętanie: Miłosz /
kaligrafie oraz Herbert / ślady pamięci.
Krzysztof Czyżewski
Paweł Próchniak
13 sierpnia / wtorek
20:00
opuszczone sztolnie / warsztat wiersza
Krzysztof Czyżewski, Paweł Próchniak
14 sierpnia / środa
10:30
duchowość wiersza / debata
Krzysztof Czyżewski, Anna Piwkowska,
Joanna Zach, moderacja: Katarzyna
Kuczyńska-Koschany
12:30
Siena: Miłosz – Herbert / esej mówiony, film
Dariusz Czaja, Szymon Uliasz
16:00
msza litewsko-polska / w kościółku w Żegarach
18:00
rzeka, obecność / warsztat wiersza
Krzysztof Czyżewski, Irena Grudzińska-Gross
21:00
misterium czytania wierszy / w amfiteatrze
Niewidzialnego Mostu
wiersze czytali: Anna Piwkowska, Jan Kłoczowski, Zofia Piłasiewicz, Marianna Rant-Tanajewska, Agnieszka Szyszko, Antonina Rogala, Joanna Zach, Paweł Rogala, Agnieszka Foryś, Krzysztof Czyżewski, Marek Zaleski, Adam Michnik, Tomasz Makowski, Paweł Szymański, Ryszard Krynicki, Katarzyna Kuczyńska-Koschany, Irena Grudzińska-Gross, Dariusz Skrzypczak, Renata Jankowska, Danuta Tarkowska, Jacek Podsiadło, Marianna Kijanowska, Maria Dzieduszycka, Dariusz Czaja, Paweł Próchniak, Agata Cygańska.
15 sierpnia / czwartek
10:30
poezja jako pamięć / debata
Irena Grudzińska-Gross, Marek Zaleski,
moderacja: Katarzyna Kuczyńska-Koschany
12:30
poezja jako pamięć / glosy
moderacja: Krzysztof Czyżewski
16:00
na głosy / warsztat wiersza
Marianna Kijanowska, Dariusz Czaja
18:00
pamięć wiersza / mała antologia
Anna Piwkowska, Jacek Podsiadło,
moderacja: Paweł Próchniak
20:30
bracia: filmy i wiersze / projekcja filmów Andrzeja Miłosza
moderacja: Małgorzata Sporek-Czyżewska
16 sierpnia / piątek
10:30
demony historii / debata
Tomasz Makowski, Adam Michnik, Krzysztof Pomian, Robert Traba,
moderacja: Katarzyna Kuczyńska-Koschany
12:30
demony historii / glosy
moderacja: Paweł Próchniak
18:00
czytać pismo chmur / mała antologia
Marianna Kijanowska, Ryszard Krynicki,
moderacja: Paweł Próchniak
20:30
Herbert. Barbarzyńca w ogrodzie / projekcja filmu Rafaela Lewandowskiego, rozmowa: Krzysztof Czyżewski, Maria Dzieduszycka
działania towarzyszące
Miłosz / kaligrafie
( przepisywanie )
uczestników sympozjum poprosimy o wybranie i odręczne przepisanie jednego wiersza Miłosza; stworzona w ten sposób kolekcja stanie się częścią biblioteki przechowującej – po pierwsze – różne formy odręcznego pisma oraz – po drugie – świadectwa takiej lektury, której przejawem jest odręczne przepisanie wiersza
Herbert / ślady pamięci
( głosy )
w trakcie sympozjum powstanie też kolekcja nagrań; każdej osobie, której wypowiedź nagramy, zadamy dwa pytania: o ważny dla niej wiersz Herberta (albo o wziętą od Herberta pojedynczą frazę czy metaforę) i o wspomnienie: spotkania z Herbertem, związanego z nim doświadczenia, lektury jego tekstu etc.
* * *
sądzimy, że za sprawą obu tych przedsięwzięć można zebrać cenny materiał – mający wartość dokumentacyjną, ale też żywy, bo zakorzeniony w czyimś realnym doświadczeniu, w akcie pisania i w pamięci, która przechowuje poczucie trwającej obecności poety i jego słów
uczestnicy
Dariusz Czaja
Małgorzata Sporek-Czyżewska
Krzysztof Czyżewski
Maria Dzieduszycka
Irena Grudzińska-Gross
Marianna Kijanowska
Ryszard Krynicki
Katarzyna Kuczyńska-Koschany
Tomasz Makowski
Adam Michnik
Anna Piwkowska
Jacek Podsiadło
Krzysztof Pomian
Paweł Próchniak
Robert Traba
Szymon Uliasz
Joanna Zach
Marek Zaleski
organizatorzy
Fundacja Pogranicze i Ośrodek „Pogranicze – sztuk, kultur, narodów” w Sejnach
Fundacja im. Zbigniewa Herberta
Biblioteka Narodowa
partner
Pracownia Antropologii Słowa / Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN” w Lublinie
Wydarzenie zorganizowane w ramach obchodów stulecia urodzin Zbigniewa Herberta.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
patronat medialny
