Wykład Krzysztofa Czyżewskiego „NIEWYPOWIEDZIANE ZMIERZA DO NIEISTNIENIA. Miłosza słowo/cisza”
Wstęp wolny
Wykład będzie tłumaczony na polski język migowy: Irena Piecha
Czy istnieje dźwięk ciszy? Jaka jest relacja między słowem a milczeniem? Czy dostęp jaki ma do ciszy poezja jest jedynie opisowy? Stawiając te pytania, wchodzimy do wnętrza poetycko-metafizycznego świata Czesława Miłosza. W jego wiersza i esejach milczenie nie musi oznaczać tego samego co zaniemówienie. W warsztacie poety poszukiwanie esencji bytu i doświadczenie transcendencji domagają się wypowiedzenia. Jaką rolę w tym procesie pełni cisza?
Partnerem wydarzenia jest Ośrodek „Pogranicze – sztuk, kultur, narodów”. Krzysztof Czyżewski jako ekspert twórczości Czesława Miłosza podpowie, jakie dodatkowe tropy w twórczości Noblisty można podjąć, poszukując wyciszenia i łagodnej, kontemplacyjnej postawy wobec otaczającej nas rzeczywistości.
Krzysztof Czyżewski – praktyk idei, poeta i eseista, redaktor i tłumacz. Współtwórca i lider Fundacji „Pogranicze”, Ośrodka „Pogranicze – sztuk, kultur, narodów” w Sejnach oraz Międzynarodowego Centrum Dialogu w Krasnogrudzie. Animator programów dialogu międzykulturowego w Europie Środkowej, Kaukazie, Azji Środkowej, Indonezji, Bhutanie i innych pograniczach świata. Profesor Uniwersytetu Bolońskiego we Włoszech i Rutgers University (New Jersey, USA). Redaktor wydawnictwa Pogranicze, w tym serii „Meridian”, „Sąsiedzi” i „Inicjał”. Autor książek: „Ścieżka pogranicza”; „Linia powrotu. Zapiski z pogranicza”; „Miłosz. Tkanka łączna”; „Krasnogrudzki most. Niezbędnik budowniczego” (wspólnie z Magdaleną Kicińską); „Małe centrum świata. Zapiski praktyka idei”; „Żegaryszki”. Współautor książek „Podręcznik dialogu. Zaufanie i tożsamość” oraz „Miłosz– Dialog – Pogranicze”. W 2018 roku, wraz z zespołem Pogranicza, wyróżniony Europejską Nagrodą Kultury Księżniczki Małgorzaty (Amsterdam, Holandia).
Patronem literackim rozważań w projekcie jest wybitny polski poeta, prozaik, eseista, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury – Czesław Miłosz. W związku z ustanowieniem przez Senat RP roku 2024 Rokiem Czesława Miłosza, chcemy przywołać wątki CISZY właśnie z jego twórczości, pokazując jak diagnozowane przez niego celnie potrzeby związane z kształtowaniem postawy humanizmu, wsłuchania się w drugiego człowieka wiążą się z umiejętnością zatrzymania się, odnajdywania spokoju i kontemplacji w codziennym życiu. Z tego też powodu w projekcie nawiązaliśmy partnerstwo z Ośrodkiem „Pogranicze – sztuk, kultur, narodów” w Sejnach, prowadzonym przez Fundację Pogranicze. Ośrodek ma kilka filii, m.in. Bała Synagoga czy – ważny dla nas – Dwór Miłosza – Międzynarodowe Centrum Dialogu w Krasnogrudzie, który powstał pod patronatem Miłosza i wiąże się z historią jego rodu. Inspirując się nowymi i kontynuowanymi współpracami, chcemy stworzyć przestrzeń do dialogu, w duchu twórczości Miłosza. W kontekście wyzwań edukacyjnych ważne będą dla nas wartości takie jak: prostota przekazu, intuicja połączona z wiedzą, zmysłowość odbioru rzeczywistości, regularność praktykowania kontemplacji, systematyczność kontaktu z literaturą i sztuką jako budowanie kapitału indywidualnego i społecznego, umiejętność samoregulacji, skupienia i wydobywania znaczeń z opowieści.
Wykład realizowany w ramach projektu „Pola widzenia książki – opowieści o ciszy” dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.