W dniach 4-6 grudnia 2015 r. dzięki uprzejmości oraz w towarzystwie p. prof. Anny Kamionowskiej i p. prof. Marii Luks miałyśmy przyjemność uczestniczyć w warsztatach, które odbyły się na terenie Dworu Miłosza w Krasnogrudzie. Organizatorami całego zdarzenia była Fundacja „Pogranicze” i Ośrodek „Pogranicze – sztuk, kultur, narodów” w Sejnach.
W zapierającym dech w piersi dworze pojawiłyśmy się późnym piątkowym popołudniem. Wieczór spędziłyśmy bardzo aktywnie – uczestniczyłyśmy w spotkaniu wprowadzającym w tematykę warsztatów, które poprowadził Krzysztof Czyżewski - autor książki pt. „Miłosz. Tkanka łączna”. Z wielką pasją opowiadał o potrzebie budowania więzi, nawiązując przy tym do życia, działalności i twórczości poety. Atrakcją był również wieczór poetycki z udziałem m.in. poetki Janiny Osewskiej, Vyturysa Jarunisa - tłumacza Miłosza na litewski - oraz Marty Ługowskiej, czyli osób, które prowadziły wykłady następnego dnia. Fascynujące okazały się nie tylko czytane wiersze (m.in. „Powrót” czy „Sroczość”) i refleksje z nimi związane, ale również klimat kawiarni „Piosenka o porcelanie” znajdującej się w podziemiach dworu, przesyconych zapachem imbiru.
W sobotę od samego rana uczestniczyłyśmy w zajęciach, mających na celu zarówno szczegółowe poznanie postaci samego Miłosza, jak i historii jego rodziny oraz przeszłości dworu. Każdy z warsztatów był wyjątkowy – spotkanie z Andrzejem Franaszkiem (autorem około tysiącstronicowej biografii Noblisty) miało formę rozmowy, natomiast zajęcia z paniami Małgorzatą Sporek-Czyżewską i Weroniką Czyżewską-Poncyljusz oparte były na pracy w grupach z gotowymi materiałami – tekstami i zdjęciami. Pani Marta Ługowska wprowadziła nas w świat poezji, przypominając wiele ważnych duchowych kwestii. Pan Zbigniew Fałtynowicz opowiedział o Czesławie Miłoszu w kontekście Suwalszczyzny, a gość z Litwy – profesor Egidijus Aleksandraviczius (autor książki o biskupie Antonim Baranowskim/Antanasie Baranauskasie) poruszył ważne kwestie związane z problemem tożsamości mieszkańców pogranicza. Kolejnym punktem programu był wieczór autorski Janusza Makucha - dyrektora Festiwalu Kultury Żydowskiej w Krakowie. Dzień zwieńczył pokaz filmu „Dolina Issy” we Dworze Mejera w Hołnach Mejera, gdzie nocowaliśmy. Różnorodność tematów, form i treści pozwoliła na poszerzenie swojej wiedzy na wielu płaszczyznach i na niezawężanie perspektywy.
Niedziela upłynęła nam na podsumowaniu całego wydarzenia, ostatnich spotkaniach z uczestnikami i prowadzącymi warsztaty i podróży do domu.
Jesteśmy oczarowane Dworem Miłosza, krasnogrudzką atmosferą rodzinności i przyjaźni, niesamowitymi widokami. Uczestnictwo w warsztatach bardzo przybliżyło nam postać poety, a bezpośrednia styczność z otoczeniem, w którym niegdyś przebywał, pozwoliła jeszcze lepiej zrozumieć niektóre jego decyzje i zachowania. Jesteśmy pod ogromnym wrażeniem i chylimy czoła przed działalnością pracowników Fundacji „Pogranicze” za to, że tak pięknie udało im się odnowić ten dwór, tchnąć w niego ducha i spełnić prośbę Miłosza, aby to miejsce żyło. Mamy nadzieję, że w przyszłości jeszcze nie raz uda nam się odwiedzić Krasnogrudę – być może z nowym spojrzeniem na świat, inną refleksją o życiu.
Ewa Owerczuk (1a) i Natalia Ciwoniuk (3a)