3 czerwca 2015 roku na dziedzińcu wrocławskiego Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu odbyła się uroczystość wręczenia Nagrody Jana Nowaka-Jeziorańskiego. Laureatem został wybitny poeta, pisarz i eseista Tomas Venclova.

Tomas Venclova otrzymał nagrodę Forum w kategorii: "Kultura", w kategorii: "Idee" nagrodzonym jest Valdas Adamkus. Uroczysta gala wręczenia nagród odbędzie się 11 czerwca 2015 roku. Partnerem wydarzenia jest Fundacja im. Bronisława Geremka. Wyboru tegorocznych laureatów dokonała Kapituła Forum w składzie: profesor Henryk Samsonowicz - prezes Forum, wiceprezesi: Robert Kostro i Adam Pomorski oraz Mirosław Sawicki, Anna Lewicka-Morawska, Anna Nasiłowska i Michał Kopczyński.

Tomas Venclova urodził się w 1937 roku w Kłajpedzie, jest wybitnym litewskim poetą, eseistą, publicystą, badaczem oraz tłumaczem literatury pięknej. Jest profesorem języków słowiańskich i literatury na Uniwersytecie Yale w USA. Absolwent Uniwersytetu Wileńskiego. Mieszkał również w Moskwie i w Leningradzie, w tym czasie poznał Annę Achmatową, Borisa Pasternaka i Josifa Brodskiego. W latach 1966-1971 studiował semiotykę i literaturę rosyjską na Uniwersytecie w Tartu. W latach 70. działał w litewskim ruchu obrony praw człowieka, współpracując m.in. z "Kroniką Kościoła Katolickiego na Litwie". W 1977 wyemigrował do USA, za co został pozbawiony obywatelstwa przez władze ZSRR. Związany z polską kulturą i literaturą, jest m.in. od 1983 członkiem zespołu redakcyjnego kwartalnika "Zeszyty Literackie". Tłumaczył też polską poezję na język litewski (m.in. Cypriana Kamila Norwida, Czesława Miłosza, Zbigniewa Herberta, Wisławę Szymborską), jest również autorem monografii Aleksandra Wata. W decyzji przyznania nagrody Kapituła Forum podkreśliła, że poezja i eseistyka laureata, jego przyjaźń z Czesławem Miłoszem oraz uczestnictwo w życiu kulturalnym obu narodów od wielu lat tworzą prawdziwy most porozumienia polsko-litewskiego (informacja ze strony Fundacji im. Bronisława Geremka).

W Polsce ukazały się dotychczas: tom wierszy „Rozmowa w zimie” (Paryż 1989, Paryż-Kraków 1991, Warszawa 2001 – wyd. poszerzone), wybór esejów „Kształty nadziei” (Warszawa 1995) i „Aleksander Wat – obrazoburca” (Kraków 1997). W jubileuszowym wydaniu „Trzech zim” Czesława Miłosza (Londyn 1987) ukazał się jego esej „Z wierszy bałtyckich”. Jego wiersze tłumaczyli na język polski: S. Barańczak oraz Cz. Miłosz, W. Woroszylski, A. Rybałko, A. Kuzborska. Laureat wielu międzynarodowych nagród. W 2000 roku wyróżniony Nagrodą Państwową Litwy. W 2001 roku otrzymał tytuł "Człowieka Pogranicza". Mieszka w New Haven.

Tomas Venclova, poeta. Laudacja dla przyjaciela. Adam Zagajewski

Oficyna Pogranicze wydała:

Tomas Venclova, "Eseje. Publicystyka", Sejny 2001, Pogranicze.

Tomas Venclova, "Niezniszczalny rytm. Eseje o literaturze", Sejny 2002, Pogranicze.

Tomas Venclova, "Wiersze sejneńskie", Sejny 2008, Pogranicze.

Miłosz - Venclova. Kolekcje Centrum Dokumentacji Kultur Pogranicza

Relacja z uroczystości nadania tytułu "Człowieka Pogranicza"

Spotkanie z Tomasem Venclovą w Kawiarni literackiej "Piosenka o porcelanie" w Międzynarodowym Centrum Dialogu w Krasnogrudzie

Tomas Venclova w Krasnogrudzie podczas wydarzenia "Pamiętanie Miłosza"

Zdjęcia dzięki uprzejmości Jana Andrzeja Dąbrowskiego