Samuel Bak

Urodzony 1933 w Wilnie - izraelski malarz polskiego pochodzenia.

W czasie wojny został zamknięty wraz z rodzicami przez nazistów w wileńskim getcie. Jako ośmioletni chłopiec wymalowywał dla całej rodziny obowiązkowe gwiazdy Dawida. Jego dziadkowie zostali rozstrzelani przez kolaborujących z nazistami Litwinów w Ponarach w 1941 roku, na samym początku okupacji Wilna przez Niemców. Cudem został uratowany przed śmiercią w czasie tak zwanej Kinder Aktion 27 marca 1944 roku, kiedy to Niemcy zabili prawie wszystkie dzieci rodzin żydowskich, które nie zostały eksterminowane w czasie likwidacji getta, ze względu na ich przydatność dla Rzeszy jako siły roboczej.

Ostatnie miesiące do wyzwolenia Samuel Bak spędził wraz z matką ukryty przez zakonnicę Marię Mikulską w klasztorze Bernardynów w Wilnie. Jego ojciec, który pracował w zakładach naprawczych samochodów w Wilnie HKP 526, został rozstrzelany przez Niemców w lesie ponarskim na krótko przed wyzwoleniem - 2 lub 3 lipca 1944 roku.

Po zajęciu miasta przez Armię Czerwoną i pacyfikacji oddziałów Armii Krajowej, matka artysty zdecydowała się wyjechać z miasta. Uzyskała wraz z chłopcem prawo do repatriacji do Polski. Początkowo mieszkali oni w Łodzi, następnie zdecydowali się wyjechać dalej - do amerykańskiej strefy okupowanych Niemiec, gdzie od 1945 roku mieszkali w jednym z obozów dla uchodźców w Landsbergu nad Lechem. W 1948 roku Bak wyjechał wraz z matką do Izraela.

Po ukończeniu szkoły i odbyciu służby wojskowej w Izraelu, Samuel Bak wyjechał do Francji, by studiować na Akademii Sztuk Pięknych w Paryżu. W miarę jak jego obrazy uzyskiwały światowy rozgłos mieszkał kolejno we Włoszech, Izraelu, Ameryce, Francji, Szwajcarii. Obecnie artysta mieszka w Stanach Zjednoczonych koło Bostonu.

W 2001 roku Samuel Bak odwiedził po raz pierwszy od czasu wojny Wilno, by powrócić tam w następnych latach wiele razy.

W swojej twórczości Samuel Bak niejednokrotnie nawiązuje do swego dramatycznego dzieciństwa w Wilnie. Jego obrazy charakteryzuje tradycyjny, zwracający uwagę mistrzostwem warsztat malarski, sytuujący artystę pośród postmodernistów.

Źródło

Samuel Bak Słowami malowane. Wspomnienie Wilna. Sejny 2006, Fundacja Pogranicze.