Książka Adama Bartosza Nie bój się Cygana - Na dara Romestar jest naukowym dziełem o humanistycznym przesłaniu, ufundowanym na oświeceniowej niemal wierze Autora w zwycięstwo rozumu nad negatywnymi stereotypami na temat Romów w Polsce i na świecie. Już dwujęzycznością tytułu sugeruje swą główną tezę - poznanie "obcego" jest możliwe, i nie tylko poszerza pole poznawcze, ale ma też walor aksjologiczny - otwarcie się bowiem na innych w konsekwencji poznania przynosi tolerancję. Z kolei dyrektywność tego tytułu odzwierciedla publicystyczne zacięcie Autora. Jest on znawcą Romów, ich kultury, historii, języka i obyczajów. Celem Autora piszącego tę książkę było przeciwdziałanie procesowi pokoleniowego przekazu stereotypów, przekonanie "zarażonych nienawiścią" do podjęcia trudu poznania "obcego" - by dzięki temu w przyszłości móc wykreować społeczną sferę empatii i zrozumienia, akceptacji inności, obiektywizmu w ocenach, racjonalnej argumentacji w sporach, postawę dialogu i poszukiwania nowych płaszczyzn - nie tylko historycznych czy martyrologicznych.
Książka o dużych walorach edukacyjnych. Bogato ilustrowana fotografiami. W Nie bój się Cygana. Na dara Romestar warstwa ikonograficzna - fotografie, z których pewne mają już walor historycznego dokumentu, współczesne zdjęcia oraz grafika dawna i reprodukcje dzieł malarskich o tematyce cygańskiej - ilustruje wieloaspektowość prezentowanej lekcji Adama Bartosza na temat polskich Romów, a bibliografia zbiera większość istotnych opracowań na temat Cyganów, jakie ukazały się dotąd w Polsce.
Marek Tobolewski
Adam Bartosz, Nie bój się Cygana. Na dara Romestar. Sejny 2004, Fundacja Pogranicze.
