Maj 1996 - Premiera Dybuka i narodziny Kapeli Klezmerskiej

Naszą pasją jest odkrywanie przestrzeni pomiędzy starym i nowym światem, pomiędzy tradycją a nowoczesnością.
Zasłuchiwaliśmy się w przeszłości, której pozostawione znaki uczyliśmy się odczytywać i zgłębiać. W Sejnach, gdzie wszyscy jesteśmy urodzeni i wychowani, spotykaliśmy się i studiowaliśmy wielobarwne dziedzictwo wschodniej Europy - książki, filmy, wykłady, nagrania, archiwalne dokumenty, gazety, pocztówki, mapy. Miejsce, w którym pracujemy to część byłej dzielnicy żydowskiej Sejn, budynek dawnej Synagogi, stara szkoła talmudyczna. Te prawie już zatarte ślady przywoływały pamięć o nieistniejącym już świecie. Pierwszym przedstawieniem teatralnym postanowiliśmy odwołać się do kultury żydowskiej, do tradycji tak mocno obecnej kiedyś w tej części Europy.

Wybraliśmy Dybuka Szymona An-skiego (premiera wersji pierwszej - maj 1996 rok, premiera wersji drugiej - lipiec 1999 rok), symboliczny dramat Na pograniczu dwóch światów (Cwiszin Cwei Weltn). Jego akcja rozgrywa się w środowisku Żydów-Chasydów na wschodnich rubieżach dawnej Rzeczpospolitej. Jest to historia tragicznej miłości, która dopełnia się poza życiem, bo tak wielka jest siła jej przeznaczenia.

Dybuk jest dla nas przywołaniem brzmiącej ciszą, nieobecnej dziś tradycji.

Do spektaklu potrzebowaliśmy muzyki, muzyki żywej. Postanowiliśmy się jej nauczyć. Rozpoczęliśmy intensywną pracę nad poszukiwaniem i opracowaniem charakterystycznych dla tej tradycji tańców i melodii. Sięgaliśmy do archiwalnych nagrań mistrzów muzyki klezmerskiej, Dave Tarrasa, Naftule Brandweinea, traktując to jako podstawę do twórczych poszukiwań nowych brzmień. Po spektaklu zapraszaliśmy publiczność na biesiadę z tańcami. Kapela wyszła więc poza spektakl i zaczęła żyć swoim życiem. Podczas Festiwalu Kultury Żydowskiej w Krakowie spotkaliśmy się z Davidem Krakauerem, jednym z przedstawicieli nurtu odrodzenia tradycji muzyki klezmerskiej. Jego miasto - Nowy Jork - w swoich dzielnicach, takich jak Lower East Side, East Village czy Brooklyn przechowało iskrę środkowoeuropejskiej duchowości. Tak oto doszło do spotkania pomiędzy Nowym Jorkiem a Sejnami. Początkowo były to warsztaty kapeli z Davidem Krakauerem, których formułę poszerzyliśmy zapraszając do tej przygody innych. W dniach 17-27 czerwca 2001 roku Teatr Sejneński był gospodarzem Tratwy Muzykantów - spotkania młodych muzykantów z krajów Europy Środkowo-Wschodniej z wybitnymi artystami ze Stanów Zjednoczonych.

Jesteśmy świadkami domykania się pewnego kręgu, który wydawał się już na zawsze rozerwany tragiczną historią ostatnich czasów. Z porozrywanych więzi, tragicznych konfliktów, odciętych korzeni, zrujnowanej pamięci rodzi się kolejne spotkanie silniejsze od najgorszych uprzedzeń i zaniechania.

Bardzo ważnym elementem naszej pracy jest Podróż. Chęć żywego doświadczenia wygania nas na wędrówkę. Najpierw niedaleko, we własną okolicę, bo niepoznana, potem coraz dalej, do Siedmiogrodu, Wilna, nad Bug, na Białoruś, do Drohobycza, Sarajewa, Mostaru. Wracamy bogatsi o inspiracje, które staramy się w naszej pracy przełożyć na język teatru, na dźwięki muzyki.

Mamy świadomość, że nasza praca dokonuje się w żywej przestrzeni kulturowej, wcale nie ograniczamy się do przeszłości. W tej przestrzeni mierzymy się z nowoczesnością, w której stawiamy najistotniejsze dla nas pytania.

W naszej pracy staramy się poszukiwać nowoczesnych środków wyrazu, nowych brzmień, odwołujemy się do estetyki wypływającej z dzisiejszej wrażliwości młodych ludzi.

Członkowie zespołu są studentami kulturoznawstwa i wydziałów filologicznych Uniwersytetu Warszawskiego. Teatr Sejneński działa przy Ośrodku Pogranicze - Sztuk, Kultur, Narodów i Fundacji Pogranicze w Sejnach.

Zespół w składzie: Aneta Stabińska, Magdalena Urynowicz, Irena Namiotkiewicz, Robert Tomkiewicz, Mariusz Tomkiewicz, Adam Pogorzelski, Michał Moniuszko, Radosław Polakowski, Artur Kisielewski pracuje pod kierunkiem Małgorzaty Sporek-Czyżewskiej i Wojciecha Szroedera.