MKU: Proszę opowiedzieć trochę o festiwalowym życiu produkcji powstałych w Pograniczu. Te filmy jeżdżą, zdobywają nagrody, są pokazywane w różnych miejscach. Ciekawi mnie, jak one się odnajdują, bo są silnie związane z miejscem, w którym powstają.
DK: Festiwalowa praktyka pokazuje, że miejsce powstania filmowych kolekcji Pogranicza nie przeszkadza im absolutnie w globalnych sukcesach. Filmy powstają w głębokim namyśle, pod czujnym, kuratorskim okiem Bożeny Szroeder, która ma konkretny plan i wizję. Odwołują się do wiodących tematów Pogranicza, czyli do domu rodzinnego, sąsiadów, historii miasta i wielopokoleniowej pamięci. Te przewodnie motywy są na tyle uniwersalne, że filmy, choć zanurzone w kontekście lokalnym, poruszają widzów w różnych częściach świata.
W tym tkwi też magia kina. Jeden ze wyreżyserowanych przeze mnie filmów „Gucio zaczarowany” to metaforyczna historia o dorastaniu. Pretekstem do powstania tego filmu był fakt, że jego kanwę stanowiła ulubiona w dzieciństwie powieść Czesława Miłosza. Dziecięca publiczność na całym świecie może tego nie wiedzieć, ale nie odbiera jej to przyjemności ze śledzenia historii małego chłopca, który został przemieniony w muchę. Jednym słowem, dobry film porusza niezależnie od miejsca swojego powstania, oglądany przez widzów na różnych szerokościach geograficznych zmienia jego interpretację, co tylko go wzbogaca, czyniąc dziełem uniwersalnym.
MKU: Jakie jest Pani najmilsze wspomnienie związane z festiwalowymi podróżami, najmocniejsza reakcja publiczności?
DK: Bardzo wiele moich wspomnień wiąże się z „Guciem zaczarowanym”. Na festiwalu Aster Fest w macedońskiej Strumicy który nie był dedykowany dziecięcej publiczności, film został zakwalifikowany do konkursu głównego i wywarł ogromne wrażenie. To była pod każdym względem dobra projekcja, z liczną i wyraźnie poruszoną publicznością. Na sali panowała kompletna cisza, czuć było skupienie i energię płynącą od widzów głęboko poruszonych obrazami. Widać było, że obraz magnetyzuje publiczność. Radość z takiej projekcji jest tym większa, że poza Polską odbiorcy mierzą się z dodatkową trudnością, jaką jest bariera językowa. Niektórzy podążają za napisami, a inni odrywają się od litery tekstu, dając się ponieść samym obrazom.
MKU: Czy są takie miejsca, które chciałaby Pani z tymi filmami jeszcze odwiedzić ? Festiwale, na których by je Pani chciała pokazać?
DK: Gdy film powstaje i jest gotowym dziełem, zaczyna się jego życie festiwalowe. Z przyjemnością podróżuję z nim tam, gdzie zostaje zakwalifikowany. Szczególną sympatią darzę małe festiwale, one korespondują z miejscem powstawania tych filmów: z małą społecznością Sejn i okolic, skupieniem, brakiem przepychu. Często wybieram miejsca, z którymi nie mam żadnych skojarzeń, bo sama przygoda podróżowania z filmem i sprawdzania, jaki on ma rezonans w różnych częściach świata, jest dla mnie ekscytująca.
MKU: Jakie są Pani najbliższe plany związane z Pograniczem?
DK: „Misteria dzieciństwa” są w swoim wyżu festiwalowym, a „Gucio zaczarowany” już powoli kończy swój festiwalowy żywot. W swoim dorobku artystycznym mam też autorskie projekty, które dobrze sobie radzą na festiwalach. Jednym z nich są „Rzeki” na podstawie wiersza Czesława Miłosza, produkowane przez Pogranicze. Ten film zawojował świat, odwiedziłam z nimi wiele miejsc, zarówno z jego powstaniem, jak i z dystrybucją festiwalową wiąże się mnóstwo wspomnień. Wzbudził wiele pozytywnych, entuzjastycznych reakcji, które przekroczyły moje najśmielsze oczekiwania. Wyniknęło z nich wiele propozycji z całego świata, selekcjonerzy festiwalowi chcą go pokazywać na festiwalach a nawet prezentować jako formę edukacyjną.
Jeśli chodzi o plany na przyszłość, szykuje się kolejny projekt realizowany z młodzieżą z Sejn. Gdy o nim myślę, przypominają mi się wykorzystane w „Guciu zaczarowanym” słowa Czesława Miłosza: „Niech i Twoja historia zakończy się powrotem do domu”. Dla mnie każdorazowe powroty do Sejn i współpraca z Pograniczem, to pewien rodzaj regularnego powrotu do miejsca, które na mojej osobistej mapie życia jest domem. Dla mnie współpraca z Pograniczem wiąże się z dużym poczuciem bezpieczeństwa. To taki szczególny rodzaj pełnej skupienia pracy w procesie, która w komercyjnych projektach zdarza się bardzo rzadko. Ten wieloletni projekt nadaje mojemu życiu rytm, bardzo lubię powroty które są zawsze inspirującym spotkaniem z dziecięcą wrażliwością.
MKU: Bardzo dziękuję za rozmowę.
Rozmowę przeprowadziła Marta Kowerko-Urbańczyk
DARIA WIKTORIA KOPIEC
Daria Wiktoria Kopiec. Reżyser filmowy i teatralny. Urodzona w 1983r. Studentka Wydziału Reżyserii Akademii Teatralnej w Warszawie. Absolwentka Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi na Wydziale Operatorskim, specjalizacja: Animacja i Filmowe Efekty Specjalne. Od listopada 2006r. do marca 2007r. stażystka w École Nationale Supérieure des Arts Visuels – La Cambre w Brukseli. Od 2010r. członek Stowarzyszenia Filmowców Polskich. W 2010r. laureatka stypendium naukowego dla członków Koła Młodych Stowarzyszenia Filmowców Polskich. W 2006 r. laureatka Nagrody Artystycznej Prezydenta Miasta Gdyni. W 2013r. laureatka stypendium artystycznego Prezydenta Miasta Łodzi. Laureatka stypendium twórczego w 2014 roku z budżetu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Spektakl w jej reżyserii pod tytułem „Córki Leara” zdobył II nagrodę w Konkursie SzekspirOFF 2016 w ramach 20. Festiwalu Szekspirowskiego oraz Nagrodę Publiczności na ArtOkraina (ArtSkirts), International Festival of Chamber Theatres and Small Scale Performances w Petersburgu. Laureatka międzynarodowych nagród za filmy: Rzeki, Gucio Zaczarowany, Kosmos, Misteria dzieciństwa oraz Filmowa Kolekcja Bajek „Opowieści Krasnogrudzkie” i „Opowieści Pogranicza”
FILMOGRAFIA
2017 Sprawa Rity Gorgonowej (reżyseria, teatr telewizji)
2016 Kosmos (reżyseria, czas: 3 min., animacja)
2016 Pierwszy raz (reżyseria, czas: 11 min., fabuła)
2016 Misteria dzieciństwa (reżyseria, czas: 12 min., animacja)
2015 Gucio Zaczarowany (reżyseria, czas: 17 min., animacja)
2014 Rzeki (reżyseria, czas: 3 min., animacja)
2014 Filmowa Kolekcja Bajek „Opowieści Krasnogrudzkie” (reżyseria, animacja)
2013 Kamfora (reżyseria, czas: 4 min., animacja)
2013 Filmowa Kolekcja Bajek „Opowieści Pogranicza” (reżyseria, animacja)
2010 Zuzanna (reżyseria, czas: 11 min., fabuła )
2006 Osiem (reżyseria, czas: 7 min., fabuła)
2005 Femme Fatale (reżyseria, czas: 4 min., animacja)
2004 Anunnaki (reżyseria, czas: 3 min., animacja)
Gucio zaczarowany:
http://pogranicze.sejny.pl/pokazy_i_nagrody,1764.html
Nagrody
http://pogranicze.sejny.pl/filmowa_kolekcja_bajek_nagrody,1456.html
Pokazy:
http://pogranicze.sejny.pl/filmowa_kolekcja_bajek_pokazy,1458.html