Czesław Miłosz – poeta na wygnaniu

Czesław Miłosz – poeta na wygnaniu

19 grudnia w Jerozolimie odbyła się konferencja "Czesław Miłosz – poeta na wygnaniu" z okazji setnej rocznicy urodzin Noblisty. Założeniem konferencji było przybliżenie izraelskiemu odbiorcy postaci Miłosza, którego biografia nakłada się na najbardziej znaczące wydarzenia wschodniej części Europy.

Spotkanie z Miłoszem odbyło się poprzez poszukiwanie punktów wspólnych, elementów bogatej biografii i twórczości najlepiej oddziałujących na świadomość hebrajskojęzycznego odbiorcy. Głos w dyskusji zabrali izraelscy poeci, pisarze i literaturoznawcy, oraz polska eseistka i historyczka literatury, Irena Grudzińska-Gross. Uczestnicy spotkali się w Mishkenot Shaananim w Jerozolimie. W tym właśnie miejscu, 26 lat temu, w marcu 1985 roku, podczas konferencji "Literatura i wygnanie" Czesław Miłosz opowiadał o swoich emigracyjnych doświadczeniach. Kiedy zdecydowałem się na emigrację – mówił słuchaczom wykładu – myślałem, że popełniam samobójstwo, długo byłem jak sparaliżowany, nie mogłem pisać, ale powiedziałem sobie: i tak jestem na straconej pozycji, więc trzeba z tym zrobić coś pożytecznego

Program konferencji:

13.30 – 15.30
Sesja nr 1 "Stulecie Miłosza"
Poetycką biografię Miłosza, nasyconą wspomnieniami ze wspólnych doświadczeń translatorskich, przedstawi dr Dawid Weinfeld, tłumacz i popularyzator poezji Miłosza. Dr Irena Grudzińska-Gross wygłosi wykład "Miłosz i wojna", w którym omówi m.in. dwa jakże znaczące dla miejscowych czytelników wiersze: "Campo di Fiori" oraz "Biedny chrześcijanin patrzy na getto". Na temat percepcji poezji Noblisty w Izraelu mówić będzie dr Aminadav Dykman, tłumacz, kierownik Programu Studiów Translatorskich na Uniwersytecie Hebrajskim w Jerozolimie. Na zakończenie sesji wyświetlony zostanie film dokumentalny "Czarodziejska Góra. Amerykański portret Miłosza" autorstwa Marii Zmarz-Koczanowicz. Całość moderować będzie dziennikarz radiowy i tłumacz, Benny Hendel.

16.00 – 17.30
Sesja nr 2 "Moja wierna mowo"

Ale bez ciebie kim jestem.
Tylko szkolarzem gdzieś w odległym kraju,
A success, bez lęku i poniżeń.
No tak, kim jestem bez ciebie.
Filozofem takim jak każdy
.
(fragment wiersza "Moja wierna mowo")

Urodzona w Wilnie poetka i tłumaczka Sivan Beskin, pochodzący z Bagdadu poeta, Roni Sommeck, arabski pisarz i publicysta Uda Baszarat, tworząca po rosyjsku powieściopisarka Dina Rubina dyskutować będą o Miłoszu, kwestii języka i tożsamości. Spróbują odpowiedzieć na pytanie, czy w dzisiejszej globalnej wiosce emigracja jest nadal dla pisarza "samobójstwem". Dyskusję poprowadzi dziennikarka Shiri Lev-Ari.

18.00 – 19.30
Sesja nr 3 "Zniewolony umysł – twórca wobec władzy"

...myślałem o tym, jak bardzo wszelkie pisarstwo jest równią pochyłą i ile wysiłków musi zawsze dokonywać pisarz, aby nie ześlizgnąć się ku temu, co jest łatwiejsze... ("Zniewolony umysł")
W tych dniach ukazał się w Izraelu pierwszy hebrajski przekład "Zniewolonego umysłu" Miłosza, autorstwa Miri Paz. Na temat tego, co, czy i w jakim stopniu zniewala umysły twórców dyskutowali  literaturoznawca, autor biografii pisarzy w kontekście politycznym, prof. Nissim Kalderon, pisarka, autorka bestsellerowej powieści o życiu w kibucu, Yael Neeman, filozofka i działaczka polityczna, dyrektor Instytutu Mifneh ds. Demokracji i Judaizmu, dr Tzvia Greenfeld, poeta, tłumacz poezji polskiej i wydawca, prof. Rafi Weichert. Dyskusję poprowadziła dziennikarka, Merav Michaeli.  Fragmenty "Zniewolonego umysłu" przeczytał aktor Jack Szwili.  

Konferencji towarzyszyły pokazy filmu "Dolina Issy" w reżyserii Tadeusza Konwickiego: Filmoteka Jerozolimska, 15 grudnia, godz. 21.30,
Filmoteka Telawiwska, 20 grudnia, godz. 20.00,
Filmoteka Hajfska, 22 grudnia, godz. 18.45.

Konferecję zorganizowano dzięki wsparciu Instytutu Książki.

Organizatorami konferencji byli: Instytut Polski w Tel Awiwie oraz Mishkenot Shaananim, przy wsparciu: Filmoteki Narodowej, TVP, Filmoteki Jerozolimskiej, Filmoteki Telawiwskiej i Filmoteki Hajfskiej

Więcej w serwisie Instytutu Książki.