SILVA RERUM OPIS PROJEKTU
W projekcie wzięła udział 30 osobowa grupa złożona zarówno z młodzieży jak i starszych mieszkańców. Czerpiąc ze wzorów dawnych Sylw tworzyli oni Księgę-pamiętnik dziejów tych miejscowości i rodzin je zamieszkujących. Krasnogrudzka Sylwa jest opowieścią o codziennym życiu; odnotowuje ważne wydarzenia - narodziny, śluby, pogrzeby, zawiera zapiski i wspomnienia o osobach, które już odeszły. Kronikarze Krasnogrudzkiej Sylwy odszukiwali stare dokumenty i fotografie, które są świadectwem przeszłości i w drobiazgowy sposób opowiadają o dawnych czasach: o dziejach rodzin, o historii tego regionu, o wydarzeniach patriotycznych, czasach wojennych, przemieszczającej się granicy, życiu religijnym, wspólnych losach sąsiedzkich zarówno dla zamieszkujących region Polaków jaki Litwinów czy Rosjan Staroobrzędowców. W ramach projektu odbywały się też warsztaty, w których udział brali głownie młodzi uczestnicy programu. Były to warsztaty: dziennikarskie, filmowe, fotograficzne, literackie, plastyczne. Ponadto w ramach projektu odbywały się też spotkania i wywiady oraz podróże do miejsc, w których znajdują się bogate zbiory - filmy, fotografie i dokumenty z dziejów historii i kultury Polski. Bardzo ważnym elementem tych działań było spotkanie w pracy twórczej różnych pokoleń. Najstarsi dzielili się swoją wiedzą, doświadczeniem, młodzi zaś czerpali z tej wiedzy ucząc się jak za pomocą filmu, fotografii i reportażu utrwalać i dokumentować pamiętaną przeszłość. Projekt zakończył się uroczystą prezentacją Domowej Biblii, połączoną z wystawą, pokazem filmów i wieczorem opowieści.
Historia działań projektowych
Fundacja Pogranicze od wielu lat prowadzi prace artystyczną i edukacyjną w Krasnogrudzie, zapraszając do współpracy mieszkańców sąsiadujących wiosek. Zanim w 2011 roku powstało Międzynarodowe Centrum Dialogu wokół zniszczonego i zapomnianego dworu należącego niegdyś do rodziny Miłosza, odbywało się wiele działań umieszczających dwór na nowo w tkance wspólnotowego życia. Dzięki wspomnieniom najstarszych mieszkańcówokolicznych wiosek odtworzony został w szczegółach wygląd wnętrz dworu, parku i zabudowań gospodarczych dawnego majątku. W pracy tej brali udział młodzi ludzie skupieni wokół pracowni artystycznych Pogranicza. To tamten czas był okresem, kiedy jeszcze bez świadomości i bez formy prawdziwie zapisywanej Księgi, zaczęła się tworzyć sylwa dworu i sylwy rodzin z sąsiedzkich wiosek.
Koordynatorką i współautorką sylvy będzie Małgorzata Sporek-Czyżewska – animator kultury. Ukończyła polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim i teatrologię w Wyższej Szkole Teatralnej w Warszawie. W latach 1981-84 była członkiem awangardowej grupy teatralnej “Gardzienice”. W czerwcu 1989 roku jedna z założycieli Fundacji „Pogranicze”. Prowadzi programy edukacyjnokulturowe z młodzieżą: „Lektorium Sejneńskie”, „Trakt Krasnogrudzki”, poświęcone poznawaniu wielokulturowego dziedzictwa dawnej Rzeczypospolitej oraz teatralną grupę młodzieżową „Teatr Sejneński” (jest m.in. współtwórcą spektakli „Dybuk”, „Wijuny” i „Dolina Issy”). Od momentu otwarcia Międzynarodowego Centrum Dialogu w Krasnogrudzie wciela w życie koncepcje ośrodka praktyk międzykulturowych skierowanych na współpracę ze wschodnimi sąsiadami (Litwa, Białoruś, Ukraina, Rosja, Mołdawia i Gruzja). Kieruje zespołem, który realizuje kulturowe projekty transgraniczne, m.in. „Atlantyda Pogranicza – szlaki kulturowe Polska Litwa Rosja”. Jest Dyrektorem Fundacji Pogranicze.