Arvo Pärt Orient & Occident

Arvo Pärt  Orient & Occident

Arvo Pärt 
Orient & Occident 

Orkiestra Symfoniczna Szwedzkiego Radia, 
Chór Szwedzkiego Radia 
Dyrekcja Tõnu Kaljuste 

Wydawca: ECM New Series, 
2002 rok

Jedna z ostatnich kompozycji estońskiego mistyka. Znajdziemy tu premierową rejestrację trzech utworów Arvo Pärta.

Wallfahrtslied (pieśni pielgrzyma) pochodzi z lat osiemdziesiątych, na płycie znalazła się w zupełnie nowej wersji, rozpisanej na chór męski i orkiestrę. Intrygujące, skomponowane na instrumenty smyczkowe spotkanie wschodu z zachodem, jakim jest tytułowy, siedmiominutowy Orient & Occident powstało w 2000 roku. Całości dopełnia, wręcz operowe miejscami, lekko odchodzące od pärtowskiej doktryny "Tintinnabuli" Como Cierva Sedienta. Ten, napisany na żeński chór i orkiestrę, chwytający za gardło swą intensywnością, trzydziestominutowy utwór jest pierwszym dziełem, w którym wyjątkowo czuły na melodię słowa estoński kompozytor wykorzystał język hiszpański. Przy bliskiej współpracy samego Pärta, Swedish Radio Symphony Orchestra poprowadził Tõnu Kaljuste. 

Wallfahrtslied – Pieśń Pielgrzyma 

Kiedy w lipcu 1984 zmarł mój przyjaciel, estoński reżyser Grigorij Komarov, było to dla mnie gromem z jasnego nieba. Nagle między nami rozwarła się niewidzialna szczelina. Ja - ciągle po stronie czasu, on - już w wieczności. Moja „Pieśń pielgrzyma” jest próbą ominięcia tej nieprzezwyciężonej przepaści, jest delikatnym muśnięciem, pozdrowieniem. 
„Tu” i „Tam” – te dwa słowa jako osobne warstwy chciałem stopić w jedno moją muzyką, to było zaraniem kompozycji. Z jednej strony to dynamizm i mobilność orkiestracji, a z drugiej – statyczna struktura ludzkiego głosu zredukowanego do pojedynczego tonu ze spokojem góry. 

Wzniosę swe oczy ku górom 

Arvo Pärt 

Orient & Occident 

Tak, jak w swoich wcześniejszych dziełach orkiestrowych Psalom, czy Silouans Song, Arvo Pärt tekst stosuje jako szkielet kompozycji Orient & Occident powstałej w 2000 roku. Zasadniczą ideą jest oparcie się na monofonicznej linii biegnącej wzdłuż całej kompozycji, czasem podkreślanej orkiestrowym unisono, czasem utajonej w bogactwie akordu. W perfekcyjnej jedności, jak w łańcuchu, kontrastujące ze sobą części, zabarwione orientalnie monodie i zwarte akordy skupiają się w delikatnie płynącym strumieniu muzyki. 

Nora Pärt 

Tłumaczenie i redakcja z materiału załączonego do płyty: Michał Moniuszko