KONFERENCJA
ANIMACJA KULTURY - DOŚWIADCZENIE I PRZYSZŁOŚĆ
Kukle - Sejny 5-8 kwietnia 2001
5 kwietnia, czwartek
21.00 - powitanie i akredytacja uczestników
6 kwietnia, piątek
10.00-13.30 - Program specjalizacji "Animacja kultury"
1. prof. Andrzej Mencwel: Idea animacji kultury
2. dr Leszek Kolankiewicz: Animacja a model kultury czynnej
Wernisaż wystawy "Szkoły pogranicza"
3. dr Grzegorz Godlewski: Animacja i antropologia
4. mgr Iwona Kurz: Animacja - schemat organizacyjny
Dyskusja
15.30-19.30 - Kierunki kształcenia animacyjnego
1. Teatr w kulturze - dr Leszek Kolankiewicz, Mateusz Kanabrodzki, Agata Chałupnik
Pokaz filmu o warsztacie Iben Nagel Rassmusen (Odin Teatret)
2. Edukacja przez sztukę - mgr Michał Wójtowski
Prezentacja metod i rezultatów pracy Laboratorium Edukacji Twórczej - Maria Parczewska i Janusz Byszewski (CSW)
3. Słowo w praktykach kultury współczesnej - prof. Roch Sulima
Prezentacja filmu Losy posłuchane z wyprawy "Pogranicza" na Białoruś
Dyskusja
20.00 - spektakl "Kroniki sejneńskie" ze słowem wstępnym Bożeny Szroeder ("Pogranicze")
7 kwietnia, sobota
10.00-13.30 - Kierunki kształcenia animacyjnego
1. Film i audiowizualność w kulturze - dr Seweryn Kuźmierczyk
Pokaz filmu Kwestionariusz zrealizowanego podczas warsztatu Marcela Łozińskiego.
2. Muzyka w kulturze - Małgorzata Litwinowicz
Summer Academy. Letnia szkoła warsztatów - prof. Klaus-Ove Kahrmann, Uniwersytet Bielefeld
3. Organizacja kultury - dr Paweł Rodak, Magda Rodak, dr Marcin Niemojewski
Funkcjonowanie niezależnej instytucji kultury - Małgorzata Sporek-Czyżewska, Krzysztof Czyżewski ("Pogranicze")
Dyskusja
15.30-18.30 - Dyskusja plenarna
19.00 - koncert Kapeli Klezmerskiej Teatru Sejneńskiego
8 kwietnia, niedziela
10.00-14.00 - Dyskusja - ciąg dalszy (Kukle)
Artykuły prasowe:
Wojciech Orliński, Byle nie być kaowcem, "Gazeta Wyborcza" 11.04.2001
Byle nie być kaowcem
W Sejnach odbyła się konferencja "Animacja kultury. Doświadczenie i przyszłość" ośrodka Pogranicze i Instytutu Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego. "Nie ma możliwości ani potrzeby definiowania pojęcia animatora kultury" - mówił prof. Andrzej Mencwel - "animatora nie powinny bowiem krępować żadne sztywne ramy".
Krzysztof Czyżewski z Pogranicza porównywał swoją rolę do "budowniczego mostów" między różnymi kulturami, jednak zadaniem animatora jest również wzmacnianie poczucia odrębności własnej kultury. Mariusz Gołaj z Gardzienic sformułował to lapidarnie: animator kultury pomaga ludziom poczuć, do jakiego należą plemienia. O funkcji animatora jako kogoś, kto ułatwia komunikację społeczną, mówił też Maciej Klimczak z Ministerstwa Kultury. Francuski odpowiednik resortu nazywa się wręcz "ministerstwem kultury i komunikacji". Nacisk na komunikację społeczną jest jedną z najważniejszych cech odróżniających rolę dzisiejszego animatora od jego PRL-owskiego odpowiednika, czyli tzw. kaowca. Zadaniem kaowca było "zabezpieczenie frekwencji" na odgórnie zorganizowanej imprezie. Zadaniem animatora jest skłonienie ludzi do wspólnego, oddolnego działania, czyli - jak to ujął Bogdan Skrzypczak, organizator słynnych imprez z cyklu "Przystanek Olecko" - "zdezinstytucjonalizowanie instytucji".
Prof. Andrzej Mencwel przestrzegał przed sięganiem po zbyt łatwe analogie historyczne z pozytywizmem czy "żeromszczyzną". Dziewiętnastowieczni działacze społeczni funkcjonowali w warunkach instytucjonalnej próżni - nie mieli oparcia w polskim państwie ani samorządach lokalnych. Dzisiejszy animator kultury musi oczywiście działać inaczej, choć nie powinien zapominać o tradycji. Z Żeromskiego powinien czerpać nie tyle wskazówki, ile raczej duchową postawę, w której człowiek myślący i wykształcony czuje się odpowiedzialny za świat.
Wojciech Orliński
"Gazeta Wyborcza" 11.04.2001